ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΣΕΙΣΜΩΝ & ΣΕΙΣΜΟΜΕΤΡΙΑΣ

Σεισμός: είναι οι κινήσεις (δονήσεις) του εδάφους που δημιουργούνται όταν διαταράσσεται η μηχανική ισορροπία των γήινων πετρωμάτων από φυσικά αίτια που βρίσκονται στο εσωτερικό της Γης.

Σεισμικά κύματα: Η μηχανική ενέργεια που ελευθερώνεται κατά τη διατάραξη της ισορροπίας των γήινων πετρωμάτων διαδίδεται στο εσωτερικό της Γης με τη μορφή κυμάτων (σεισμικά κύματα). Τα σεισμικά κύματα ανήκουν στην κατηγορία των ελαστικών κυμάτων και καθώς διαδίδονται στο εσωτερικό της γης προκαλούν τις δονήσεις του εδάφους.

Αντικείμενο της σεισμολογίας:  Η Σεισμολογία έχει ένα ευρύτατο πεδίο μελέτης. Συνοπτικά, ως αντικείμενο έχει τη μελέτη των ελαστικών κυμάτων. Υπάρχουν εδαφικές δονήσεις που τα αίτιά τους (φυσικά ή τεχνητά) δεν βρίσκονται στο εσωτερικό της Γης. Τέτοιες δονήσεις προκαλούνται από πτώσεις μετεωριτών, από θαλάσσια κύματα, πυρηνικές εκρήξεις κλπ. Και οι δονήσεις αυτές προκαλούν κύματα. Έτσι, εκτός από τους σεισμούς, η Σεισμολογία μελετά και τις εδαφικές δονήσεις οι οποίες οφείλονται σε φυσικά ή τεχνητά αίτια τα οποία δε βρίσκονται στο εσωτερικό της Γης. Τέλος, η Σεισμολογία μελετά τις εδαφικές δονήσεις όχι μόνο της Γης αλλά και της Σελήνης.

                                                                                     

Η διερεύνηση της γήινης δομής στηρίζεται αποκλειστικά στις «πληροφορίες» που μεταφέρουν τα σεισμικά κύματα. Στις αρχές περίπου του εικοστού αιώνα άρχισε η συστηματική καταγραφή και μελέτη των σεισμών, γεγονός που οδήγησε στην εξερεύνηση του εσωτερικού της Γης, αλλά και στην καθεαυτό μελέτη των αιτίων και μηχανισμών που τους δημιουργούν.


ΣΕΙΣΜΟΜΕΤΡΙΑ - ΕΙΣΑΓΩΓΗ

 

Εστία ή υπόκεντρο του σεισμού: είναι το θεωρητικό σημείο από το οποίο αρχίζει η διάρρηξη των πετρωμάτων, που προκαλεί το σεισμό. Από την εστία ξεκινούν τα διάφορα σεισμικά κύματα που καταγράφονται στους σεισμολογικούς σταθμούς.

Επίκεντρο: είναι το σημείο τομής της γήινης επιφάνειας από την κατακόρυφο η οποία διέρχεται από την εστία. Δηλαδή, επίκεντρο του σεισμού είναι το σημείο της επιφάνειας που βρίσκεται ακριβώς πάνω από την εστία του σεισμού.

Εστιακό βάθος : είναι η απόσταση μεταξύ εστίας και επικέντρου.

 

Χρόνος γένεσης του σεισμού: Oνομάζεται η χρονική στιγμή κατά την οποία τα επιμήκη και τα εγκάρσια κύματα αναχωρούν ταυτόχρονα από την εστία, δηλαδή ονομάζεται η χρονική στιγμή κατά την οποία άρχισε η διάρρηξη

Επικεντρική απόσταση:oνομάζεται επικεντρική απόσταση του σεισμού από ένα σημείο της επιφάνειας της Γης το μήκος του τόξου του μέγιστου κύκλου, ο οποίος βρίσκεται πάνω στην επιφάνεια της Γης και διέρχεται από το επίκεντρο και το θεωρούμενο σημείο.

Σεισμικές παράμετροι: Eίναι ο χρόνος γένεσης του σεισμού, οι γεωγραφικές συντεταγμένες του επικέντρου, το εστιακό βάθος και το μέγεθος του σεισμού.

Τρόπος προσδιορισμού των εστιακών παραμέτρων: Για να προσδιορισθεί ο χρόνος γένεσης του σεισμού, πρέπει να είναι γνωστός ο χρόνος άφιξης και ο χρόνος διαδρομής των σεισμικών κυμάτων.

Χρόνος διαδρομής: Eίναι το χρονικό διάστημα στο οποίο το σεισμικό κύμα διατρέχει το τμήμα της σεισμικής ακτίνας η οποία διέρχεται από την εστία και το σταθμό αναγραφής.

Χρόνος άφιξης: Για ένα σεισμικό κύμα που αναγράφεται σε ένα σταθμό, ο χρόνος άφιξης είναι το άθροισμα του χρόνου γένεσης και του χρόνου διαδρομής. Ο χρόνος άφιξης μετριέται απευθείας στα σεισμογράμματα. Από πρότυπες καμπύλες χρόνων διαδρομής υπολογίζεται ο χρόνος διαδρομής του συγκεκριμένου κύματος. ΄Έτσι, ο χρόνος γένεσης του σεισμού προκύπτει από τη διαφορά του χρόνου άφιξης και του χρόνου διαδρομής. Ο προσδιορισμός των γεωγραφικών συντεταγμένων του επικέντρου επιτυγχάνεται με τη χρησιμοποίηση δεδομένων από διάφορους σταθμούς. ΄Όσο περισσότερο ομοιόμορφη είναι η αζιμουθιακή κατανομή των σταθμών σε σχέση με το επίκεντρο και όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των σταθμών, τόσο μεγαλύτερη είναι η ακρίβεια καθορισμού των γεωγραφικών συντεταγμένων του επικέντρου.

Για τον προσδιορισμό του εστιακού βάθους χρησιμοποιούνται διάφορες μεθοδολογίες.

Σήμερα, υπάρχουν εξελιγμένοι αλγόριθμοι οι οποίοι με τη βοήθεια υπερσύγχρονων υπολογιστών επιτυγχάνουν αυτόματο προσδιορισμό των εστιακών παραμέτρων.


Αρχική Σελίδα